VHO - Ngày 15.7, Văn phòng Chính phủ đã có công văn gửi Bộ GD&ĐT liên quan đến quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ đang có ý kiến nhiều chiều trong thời gian qua. Văn bản chỉ đạo nêu, Bộ GD&ĐT nghiên cứu các ý kiến góp ý trên tinh thần cầu thị, nghiêm túc, phù hợp để trao đổi ý kiến thật sự khoa học và tiếp thu các ý kiến xác đáng nhằm nâng cao chất lượng và tiếp cận với chuẩn mực quốc tế trong đào tạo tiến sĩ.

Công văn của Văn phòng Chính phủ gửi Bộ GD&ĐT ngày 15.7

Theo đó, công văn gửi Bộ GD&ĐT nêu, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhận được ý kiến của một số nhà khoa học, nhà giáo về quy chế tuyển sinh trình độ tiến sĩ mới được Bộ GD&ĐT ban hành kèm theo Thông tư số 18/2021/TT-BGDĐT ngày 28.6.2021. Về việc này, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam có ý kiến chỉ đạo như sau: “Bộ GD&ĐT nghiên cứu các ý kiến góp ý trên tinh thần cầu thị, nghiêm túc, phù hợp để trao đổi ý kiến thật sự khoa học và tiếp thu các ý kiến xác đáng nhằm nâng cao chất lượng và tiếp cận với chuẩn mực quốc tế trong đào tạo tiến sĩ. Đối với những ngành đặc thù thì có quy định cho phù hợp, đảm bảo chất lượng”.
Trước đó, Thông tư số 18 ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ do Bộ GD&ĐT ban hành ngày 28.6, được nhiều nhà khoa học đánh giá là có một số điểm tiến bộ, nhưng lại đặt ra chuẩn thấp hơn thông tư số 08/2017 ban hành quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ. Cụ thể là quy chế mới đặt ra chuẩn thấp hơn về tiêu chí có bài báo công bố quốc tế, cũng như chuẩn tiếng Anh so với quy chế ban hành năm 2017. Theo giải thích của Bộ GD&ĐT, Quy chế mới đề ra một mức sàn phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh đào tạo tiến sĩ của Việt Nam. Quy chế năm 2021 phát huy tính tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học. Các trường có thể căn cứ trên mức sàn Bộ đưa ra để tạo ra chuẩn riêng về đào tạo tiến sĩ.

Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, nghiên cứu sinh tối thiểu phải có công bố quốc tế (ngoài các công bố trong nước, chí ít phải thêm bài kỷ yếu hội thảo quốc tế, hoặc tạp chí quốc tế bằng tiếng nước ngoài, chưa yêu cầu phải ISI/Scopus) để tăng cường khả năng hội nhập. Thế nhưng quy chế mới lại không cần công bố quốc tế cả người hướng dẫn và nghiên cứu sinh. Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu chuẩn đầu ra không cao hơn, thì ít nhất cũng nên giữ như quy chế tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ năm 2017 chứ không nên quay về cách đo chất lượng như quy chế cũ từ lâu đời…
Có thể thấy Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ mới ban hành đã tạo ra những tranh luận hết sức lành mạnh. Yêu cầu nâng chuẩn đào tạo tiến sĩ cho thấy bước phát triển mới của đào tạo sau đại học ở Việt Nam.

ANH HUY