VHO – Sáng nay 8.9, tiếp theo chương trình của Hội nghị ĐBQH chuyên trách, các đại biểu đã cho ý kiến về dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi). Đây là 1 trong 6 dự án luật sẽ được trình Quốc hội thông qua vào Kỳ họp thứ 4, Quốc hội Khoá XV.

Phó hủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành thảo luận dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi)

Đánh giá cao công tác hoà giải và trợ giúp pháp lý
Tham dự Hội nghị có Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành thảo luận dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).

Phát biểu điều hành tại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) được dư luận xã hội, cử tri, Nhân dân rất quan tâm quá trình tiếp thu, chỉnh lý đã được Ủy ban Xã hội báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Báo cáo của Ủy ban Xã hội của Quốc hội gửi tới các đại biểu đã nêu 16 vấn đề tiếp thu, giải trình và chỉnh lý; đồng thời trong báo cáo một số vấn đề lớn tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo luật đã tóm tắt các vấn đề còn ý kiến khác nhau và 5 điểm mới của dự thảo luật.

Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp đánh giá, công tác hòa giải là cực kỳ quan trọng trong phòng chống bạo lực gia đình, bởi hòa giải tốt, đạt được sự thoả thuận của 2 bên sẽ giúp phòng, chống được bạo lực gia đình. Đặc biệt, qua công tác hoà giải, sẽ hàn gắn được vết thương của gia đình do bạo lực gây ra.

Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp

Liên quan đến vấn đề tư vấn và trợ giúp pháp lý, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn cho rằng, vấn đề tư vấn và trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị bạo lực gia đình là rất quan trọng, tuy nhiên, cần rà soát quy định về tổ chức thực hiện tư vấn và trợ giúp pháp lý thống nhất với Luật trợ giúp pháp lý.

Theo đó, tại khoản 1 của Điều 30 tư vấn, trợ giúp pháp lý về bạo lực gia đình, trong đó điểm a, người bị bạo lực gia đình được hỗ trợ dịch vụ tư vấn, trợ giúp pháp lý tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý. Điều 38 của dự thảo luật có ghi: Cơ sở trợ giúp xã hội và Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước; Khoản 2 quy định Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện cung cấp dịch vụ pháp lý cho người bị bạo lực gia đình theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý.

Theo đại biểu Hồ Thị Kim Ngân, nội dung này đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện. Liên quan đến các dịch vụ trợ giúp pháp lý, tại Điều 27 của Luật trợ giúp pháp lý quy định rất rõ các dịch vụ được cung cấp đó là tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật và đại diện ngoài tố tụng. Tuy nhiên, tại Điểm a, khoản 1, Điều 30 dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) đang quy định là người bị bạo lực gia đình được hỗ trợ dịch vụ tư vấn. Đại biểu cho rằng đây là một trong những hoạt động và nội dung quyền trợ giúp pháp lý. Vì vậy, đại biểu đề nghị bỏ cụm từ hỗ trợ dịch vụ tư vấn, chỉ quy định “người bị bạo lực gia đình được trợ giúp pháp lý theo Luật trợ giúp pháp lý” là phù hợp.

Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn

Liên quan đến tổ chức thực hiện tư vấn, trợ giúp pháp lý, theo Luật trợ giúp pháp lý, tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý không chỉ là Trung tâm trợ giúp pháp lý của Nhà nước thuộc các tỉnh, thành phố, mà các tổ chức khác cũng thực hiện trợ giúp pháp lý theo quy định tại Điều 10 của Luật Trợ giúp pháp lý bao gồm: Các tổ chức luật sư và các tổ chức khác được giao được thực hiện trợ giúp pháp lý theo luật và tổ chức luật sư hành nghề luật sư và tổ chức khác khi đăng ký thực hiện trợ giúp pháp lý với Sở Tư pháp hoặc đăng ký hoạt động và đăng ký hành nghề. Trên cơ sở đó sẽ được cấp phép hoạt động và Sở Tư pháp sẽ ký hợp đồng đối với tổ chức hành nghề luật sư này. Vì vậy, nếu chỉ quy định tổ chức trợ giúp pháp lý là Trung tâm trợ giúp pháp lý của Nhà nước là chưa đầy đủ theo quy định của Luật trợ giúp pháp lý. Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân  đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu bổ sung đầy đủ theo đúng quy định của Luật trợ giúp pháp lý

Không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn

Tham gia thảo luận, đại biểu Phạm Đình Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum cho biết, về hành vi bạo lực gia đình, quy định tại khoản 2 Điều 3 nêu rõ, hành vi bạo lực quy định cũng được áp dụng đối với người đã ly hôn; người chung sống với nhau như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị em của người đã ly hôn, của người chung sống với nhau như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi.

Đại biểu Phạm Đình Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum

Đại biểu cho rằng, để đảm bảo thống nhất với Luật Hôn nhân và gia đình, không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn, trường hợp cần thiết áp dụng với người đã ly hôn để đảm bảo phòng ngừa, xử lý vi phạm, tội phạm thì nên rà soát, xem xét, lựa chọn để quy định một số hành vi bạo lực được quy định tại khoản 1 Điều 3 để áp dụng với người đã ly hôn, thay vì áp dụng tất cả các hành vi này.

Về vấn đề trợ giúp pháp lý, Điểm d, khoản 1, Điều 9 quy định: Người bị bạo lực gia đình có các quyền được cung cấp dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, trợ giúp pháp lý và dịch vụ trợ giúp xã hội theo quy định của pháp luật. Đại biểu cho rằng quy định như vậy chưa rõ ràng, tường minh, không thống nhất với Luật Trợ giúp pháp lý. Đại biểu cho rằng cần quy định: Người bị bạo lực gia đình có các quyền được cung cấp dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, trợ giúp pháp lý và dịch vụ trợ giúp xã hội theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý. Theo đại biểu, quy định như vậy cũng phù hợp với quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 30 của dự thảo Luật: “Người bị bạo lực gia đình được hỗ trợ dịch vụ tư vấn, trợ giúp pháp lý tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý”.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình

Cũng về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình đề nghị Ban Soạn thảo cân nhắc và xem xét lại quy định tại Khoản 2, Điều 3 quy định về hành vi bạo lực gia đình áp dụng đối với vấn nạn ly hôn. Theo đó, cần làm rõ hơn quy định về hành vi bạo lực gia đình nêu tại Khoản 1 điều này thì chỉ xác định hành vi bạo lực gia đình khi xảy ra trong phạm vi gia đình giữa các thành viên trong gia đình với nhau. Còn các hành vi xảy ra ngoài phạm vi gia đình thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật mà các trường hợp này thì tùy theo tính chất, mức độ để xử lý theo quy định của pháp luật chuyên ngành như pháp luật về hình sự, pháp luật vi phạm Luật xử lý vi phạm hành chính, pháp luật về hôn nhân gia đình...

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị việc xem xét, quyết định các hành vi bạo lực gia đình sau ly hôn chỉ áp dụng trong trường hợp quan hệ giữa cha mẹ và con, không áp dụng trong quan hệ giữa cha và mẹ. Tại quy định tại khoản 14 Điều 3 của Luật Hôn nhân và gia đình quy định cụ thể ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Theo đó, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đã chấm dứt, chỉ có trách nhiệm cùng nhau trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con cái. Chính vì vậy, đề nghị Ban soạn thảo cần cân nhắc đối với quy định này.

HOÀNG HƯƠNG