VHO – Bộ Y tế cho biết, dịch tễ bệnh lao tại Việt Nam vẫn còn rất nặng nề, tốc độ số người mặc bệnh lao giảm quá chậm và kính phí đầu tư cho công tác chống lao rất thấp. Việt Nam đang phải đối mặt nguy cơ bệnh lao bùng phát trong cộng đồng.

Theo Báo cáo bệnh lao toàn cầu năm 2023 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là nước có gánh nặng bệnh lao cao. Năm 2018, từ vị trị 16/30 nước có gánh năng bệnh lao cao và 15/30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới, Việt Nam đã chuyển lên xếp thứ 11 trong 30 nước có số người bệnh lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh năng bệnh lao kháng da thuốc cao nhất thế giới.

Điều trị bệnh nhân lao tại Bệnh viện Lao và phổi tỉnh Gia Lai

Thông tin từ Bộ Y tế tại một cuộc họp diễn ra ngày 19.3 cho biết, số người tử vong vì bệnh lao cao hơn tử vong vì tai nạn giao thông. Cụ thể, ước tính, năm 2022 Việt Nam có thêm 172.000 người mắc lao và khoảng 13.000 người tử vong do lao. Trong đó, lao đa kháng thuốc ước tính khoảng 9.200 ca, chiếm 4,5% trong nhóm bệnh nhân lao mới và 15% trong nhóm đã từng điều trị. Lao đồng nhiễm HIV ước tính khoảng 4.300 ca, chiếm 2,5% trong số bệnh nhân tạo phát hiện.

Cũng theo Bộ Y tế, so với miền Bắc và miền Trung thì dịch tễ lao tại miền Nam còn nặng nề hơn rất nhiều. Tại một số tỉnh khu vực Tây Nam Bộ như An Giang và Cần Thơ, số ca lao phát hiện và tỉ lệ mắc lao trên dân số năm 2023 lần lượt là 5.467 (270/100.000 dân) và 2.713 (218/100.000 dân). Và trong một số khu vực, nhóm nguy cơ cao có tỉ lệ mắc bệnh lao rất cao, khoảng 400-500/100.000 dân.

Trong khi đó, số bệnh nhân lao được phát hiện hàng năm tại Việt Nam mới chỉ chiếm khoảng 60% số bệnh nhân lao ước tính (năm 2023 phát hiện 106.086 bệnh nhân lao các thể). Như vậy vẫn còn khoảng 40% bệnh nhân lao nằm trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị.

Hiện tại, Chương trình Chống lao quốc gia (CTCLQG) đang triển khai nhiều sáng kiến tiếp cận kỹ thuật mới, mang tính chiến lược, bao gồm hoạt động phát hiện chủ động, phát hiện tích cực bệnh lao, lao tiềm ẩn và các bệnh hô hấp tại cộng đồng và cơ sở y tế.

“Trong quá trình triển khai, chúng tôi nhận thấy hoạt động này chỉ có thể đạt được hiệu quả tối ưu khi có sự tham gia tích cực và phối hợp chặt chẽ của hệ thống y tế tuyến cơ sở. Do đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Phổi Trung ương xây dựng tài liệu “Hướng dẫn triển khai hoạt động phát hiện chủ động, tích cực bệnh lao, lao tiềm ẩn và một số bệnh hô hấp tại cộng đồng và cơ sở y tế - Tăng cường vai trò của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh" nhằm phát huy tối đa vai trò của hệ thống y tế nói chung và y tế cơ và nổi tiếng trong công tác phòng, chống lao.

Trong giai đoạn tới, Bộ Y tế, CTCLQG sẽ tiếp tục triển khai các chiến lược, chính sách phù hợp, triển khai các hoạt động phát hiện tích cực, phát hiện chủ động bệnh lao tại cộng động; huy động các nguồn lực và BHYT để mua sắm thuốc lao… nhằm đạt được mục tiêu chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam vào năm 2035”, đại diện Bộ Y tế cho hay.

Q.HOA