Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Văn hóa

29 Tháng Ba 2024

Tìm giải pháp then chốt cho thể chế, chính sách và nguồn lực phát triển công nghiệp văn hoá

Thứ Bảy 17/12/2022 | 13:34 GMT+7

VHO- Thảo luận bàn tròn tại phiên chuyên đề sáng 17.12, lãnh đạo các Bộ, ngành, các nhà quản lý văn hoá, các chuyên gia, nghệ sĩ… đã bàn thảo  nhiều vấn đề cốt lõi liên quan đến phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Những lát cắt cơ bản được đề cập có thể kể đến như văn hóa dân gian, phát huy tiềm năng sáng tạo, bảo tồn di sản, quản lý Nhà nước trong lĩnh vực văn hóa, cũng như lộ trình hoàn thiện các thể chế, chính sách trong lĩnh vực này...

Toạ đàm thu hút nhiều ý kiến thiết thực về tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, chính sách, nguồn lực cho phát triển các ngành công nghiệp văn hoá

Giải pháp then chốt trong “tiền kiểm- hậu kiểm”

Theo Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh, chúng ta có một văn bản rất quan trọng là Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Đánh giá về việc thực hiện chiến lược rất rộng, tuy nhiên nhìn từ góc độ thể chế, chính sách và nguồn lực thì còn có nhiều vấn đề đặt ra, đòi hỏi cần có những giải pháp then chốt.

Liên quan đến nội dung phát triển công nghiệp điện ảnh, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông cho biết, Luật Điện ảnh vừa được thông qua là một trong những luật điện ảnh tiến bộ nhất trong nền điện ảnh châu Á. Luật đã cập nhật nhiều kinh nghiệm phát triển điện ảnh thế giới, bổ sung nhiều quy định mới về lưu trữ số, việc tổ chức liên hoan phim, tuần phim… và nhiều vấn đề khác để huy động nguồn lực phát triển điện ảnh.

Trong đó, một trong những vấn đề được quan tâm là tiền kiểm – hậu kiểm. Tại luật này, Bộ VHTTDL hướng tới giảm bớt tiền kiểm, gia tăng hậu kiểm, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế. Để đạt được mục tiêu này, Bộ sẽ tăng cường kiểm tra, xử phạt để đảm bảo thực hiện tốt việc quản lý và phát triển ngành điện ảnh.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông trao đổi tại hội thảo

“Với những quy định pháp luật mới được bổ sung, cơ quan quản lý Nhà nước cố gắng tháo gỡ những điểm nghẽn để huy động các nguồn lực trong và ngoài nước cho sự phát triển của điện ảnh Việt Nam trong thời gian tới. Tôi cho rằng, hậu kiểm hay tiền kiểm chỉ là phương pháp, vấn đề chính là làm sao để quản lý tốt sự phát triển của ngành công nghiệp văn hoá có nhiều tiềm năng này. Trên thực tế, đối với các không gian phát triển của điện ảnh như trên rạp, trên mạng, không gian công cộng đều có những phương pháp, hình thức quản lý khác nhau…”, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông trao đổi.

Ý kiến trao đổi của Thứ trưởng Tạ Quang Đông đã bổ sung cho phần ý kiến của GS.TS Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam trong thảo luận bàn tròn. GS.TS Từ Thị Loan chỉ rõ những hạn chế trong cơ chế quản lý một số lĩnh vực, và cho rằng cần chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Bà Loan nhấn mạnh những gì pháp luật không cấm thì công dân, tổ chức, nhà sản xuất có quyền làm để từ đó thúc đẩy các lực lượng sáng tạo phát huy tiềm năng, tạo nên thị trường đa dạng cho văn hóa.

GS.TS Từ Thị Loan chia sẻ ý kiến tại toạ đàm

Cũng theo GS.TS Từ Thị Loan, trong bối cảnh hiện nay, để tạo động lực và sự đột phá cho phát triển văn hoá, cần tập trung tháo gỡ 5 nhóm giải pháp. Đầu tiên là tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế. Hiện nay, việc thể chế hóa đường lối, chủ trương phát triển văn hóa còn chậm và chưa phù hợp với thực tế. GS.TS Từ Thị Loan dẫn chứng trong  một số lĩnh vực như nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm hiện vẫn chưa được điều chỉnh bởi Luật mà mới chỉ ở tầm Nghị định. Hay như phát triển du lịch văn hóa dựa trên nguồn tài nguyên di sản văn hóa, Luật Di sản Văn hoá cần có những sửa đổi phù hợp. Những vướng mắc về  nguồn nhân lực hay nguồn lực tài chính cần tháo gỡ bằng những cơ chế như huy động doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác công- tư... Ngoài ra, vấn đề vi phạm bản quyền cũng khiến thị trường văn hóa không thể phát triển lành mạnh. “Đây là những điểm nghẽn cần có giải pháp”, GS.TS Từ Thị Loan nhấn mạnh.

Toạ đàm nhấn mạnh, phương thức tiền kiểm và hậu kiểm một cách thức quản lý rất mới, thị trường cũng đang rất mong chờ trong thời gian tới triển khai cách thức này như thế nào. Theo Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh, đối với các lĩnh vực văn hoá, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm nếu không kiểm soát chặt chẽ thì văn hóa phẩm độc hại rất dễ lan ra ngoài thị trường, khó kiểm soát hậu quả. Từ góc độ này, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng:  “Văn hóa là lĩnh vực đặc biệt tinh tế và nhạy cảm trong đời sống xã hội. Chính vì thế, việc can thiệp vào văn hóa phải tính toán kỹ lưỡng".

PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh: "Văn hóa là lĩnh vực đặc biệt tinh tế và nhạy cảm trong đời sống xã hội. Chính vì thế, việc can thiệp vào văn hóa phải tính toán kỹ lưỡng"

 Ông Sơn nêu, xu thế chung trên thế giới hiện nay đang chuyển sang từ tiền kiểm sang hậu kiểm”. Đời sống  văn hóa hiện nay rất đa dạng và phong phú, sức sáng tạo về văn hóa vô cùng lớn. Chính vì thế, cần phải có cơ chế  để thúc đẩy sự phát triển văn hóa, cơ chế hậu kiểm giúp cho chúng ta làm được điều này. Tiến hành hậu kiểm không có nghĩa là không tiền kiểm. Tiền kiểm bằng các quy định có từ trước để người nghệ sĩ, những người sáng tạo biết được mình có thể làm gì và không nên làm gì, từ đó có thể đưa được nhiều hơn sản phẩm văn hoá phù hợp đến với xã hội.

Khơi dậy tiềm năng sáng tạo của văn nghệ sĩ

Theo GS.TS Từ Thị Loan, những giá trị văn hoá liên quan đến văn hoá dân gian của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay thực sự đã  trở thành nguồn tài nguyên vô giá và cần sự vào cuộc của các ngành công nghiệp văn hóa. Nhạc sĩ Quốc Trung bàn về thực trạng của nền âm nhạc Việt Nam cho biết, là người làm trong ngành sáng tạo, đã hợp tác nhiều với nghệ sĩ sáng tạo nước ngoài, một vấn đề đặt ra là năng lực của các nghệ sĩ Việt Nam hiện nay chưa được đánh giá đúng. Nhu cầu biểu diễn thực tế không chỉ là những hoạt động giao lưu  mà còn là việc xuất khẩu các sản phẩm văn hóa, đặc biệt là các tác phẩm biểu diễn, điện ảnh, âm nhạc... Tuy nhiên, theo nhạc sĩ Quốc Trung, đánh giá về năng lực sáng tạo của chúng ta còn chủ quan, chưa có đối chiếu với đối tác bên ngoài. Bên cạnh đó, việc đầu tư về thời gian, nguồn lực tạo sự tập trung sáng tạo cho một sản phẩm nghệ thuật ở ta còn quá thấp so với thế giới, vì vậy khó có tác phẩm đỉnh cao. Năng lực sáng tạo, nền âm nhạc của chúng ta còn khá hạn chế, chưa đủ mạnh, không đủ để đề kháng trước những làn sóng văn hóa ào ạt từ nước ngoài.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong

Vì vậy, nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng, cần có sự đánh giá khách quan, đánh giá đa chiều đối với năng lực sáng tạo, năng lực sản xuất thật sự của nền nghệ thuật nước nhà để có giải pháp xây dựng, phát triển phù hợp.

Nhạc sĩ Quốc Trung chia sẻ thêm kinh nghiệm nhà sản xuất với Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa, một thương hiệu sản phẩm tự hào của Hà Nội. Quá trình thực hiện lễ hội này đã được sự ủng hộ, đánh giá, nhìn nhận của các Bộ, ngành và Hà Nội để hướng tới mục tiêu xây dựng một thương hiệu văn hóa của Thủ đô Hà Nội nói riêng và của Việt Nam nói chung. Nhạc sĩ Quốc Trung hy vọng qua hội thảo này, thời gian tới sẽ có những thay đổi về thể chế, chính sách, không chỉ hỗ trợ riêng cho lễ hội âm nhạc Gió mùa mà hỗ trợ nhiều cho các sản phẩm biểu diễn nghệ thuật, âm nhạc khác.

Đại diện các nghệ sĩ sáng tạo, nhạc sĩ Quốc Trung nêu nhiều ý kiến sát thực tiễn tại toạ đàm

Khẳng định vai trò của những sự kiện âm nhạc lớn trong việc góp phần tạo điểm đến bằng các sự kiện văn hoá trên địa bàn Hà Nội, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, trong mục tiêu đưa ngành công nghiệp văn hóa trở thành nền kinh tế mũi nhọn, Hà Nội đã xác định 8 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu. Trong đó, xác định chủ thể để phát triển công nghiệp văn hóa chính là các nghệ sĩ, nghệ nhân và các doanh nghiệp…

Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cũng chỉ ra những bất cập, khó khăn trong quá trình triển khai, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của thành phố. Thông qua Hội thảo Văn hóa 2022, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong mong muốn sẽ từng bước tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, chính sách và nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực sáng tạo của giới nghệ sĩ, nhân của Hà Nội nói riêng, cả nước nói chung…

Tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế

Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ VHTTDL) Lê Thanh Liêm cho biết, trong 9 lĩnh vực ngành VHTTDL được giao quản lý, hiện mới có 5 lĩnh vực có luật để điều chỉnh. Một số lĩnh vực như Nghệ thuật biểu diễn, Mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm… chưa có Luật mà vẫn điều chỉnh bằng Nghị định.

Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ VHTTDL) Lê Thanh Liêm

Trong năm 2021- 2022, Bộ VHTTDL đã trình Chính phủ trình cấp có thẩm quyền ban hành, sửa đổi, bổ sung 3 bộ luật gồm: Luật Điện ảnh, Luật Sở hữu trí tuệ (phối hợp với Bộ KHCN), Luật Phòng, chống bạo lực gia đình. Đây là bước đột phá trong thời hoàn thiện thể chế, chính sách về phát triển văn hoá.

Ông Lê Thanh Liêm nêu rõ, lộ trình trong những năm tới đây, Bộ VHTTDL dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung Luật Di sản văn hóa; dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bộ cũng đã có lộ trình để xây dựng Luật Nghệ thuật biểu diễn, Luật Mỹ thuật, đồng thời sửa đổi một số văn bản có liên quan khác.

Theo ông Lê Thanh Liêm, với quyết tâm cao độ, việc hoàn thiện thể chế pháp luật, điều chỉnh trực tiếp các lĩnh vực văn hóa sẽ được hoàn thiện trong thời gian tới. Tuy nhiên, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cũng nêu rõ, hệ thống văn bản để điều chỉnh về lĩnh vực văn hóa đòi hỏi tính toàn diện, hệ thống. Để triển khai Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hoá thực sự hiệu quả, đòi hỏi một hệ thống pháp luật đồng bộ, không chỉ những quy định riêng về văn hóa mà còn liên quan nhiều ngành nghề khác như: Tài chính, đất đai. Theo ông Liêm, ngoài văn bản điều chỉnh trực tiếp cần rà soát hệ thống pháp luật có liên quan, có lộ trình hoàn thiện trong thời gian tới.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương

Về nội dung này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông cho biết, về cơ chế chính sách cho văn hóa, hiện nay, ngân sách nhà nước cần đầu tư nhiều hơn nữa cho văn hóa, cần huy động được nguồn lực của tư nhân vào lĩnh vực này. Đơn cử, Luật Đầu tư mới có ưu đãi cho bảo tồn văn hóa, còn chưa có ưu đãi cho các ngành khác.  Sắp tới, cần có những điều chỉnh, sửa đổi để khuyến khích đầu tư trong lĩnh vực này. Về hợp tác công- tư, Thứ trưởng Trần Duy Đông cho rằng, cần nghiên cứu, sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức hợp tác công tư để quy định rõ ràng, hợp lý về việc phối hợp nguồn lực công -tư trong phát triển công nghiệp văn hóa.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương khẳng định, thể chế về văn hóa rất quan trọng. Trong khi xây dựng một đạo luật, chúng ta phải đánh giá thực tiễn và những đối tượng điều chỉnh, chịu tác động... Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo, thẩm tra dự án Luật còn phải lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học về dự án luật cần xây dựng. Do đó, các cơ quan của Quốc hội khi xây dựng một bộ luật cũng phải nghiên cứu rất rõ ràng về các đối tượng chịu tác động, quan hệ kinh tế-xã hội...

Ngăn chặn nội dung văn hóa độc hại trên mạng xã hội và các nền tảng ngoại

Là một nội dung thu hút sự chú ý tại toạ đàm, Thứ trưởng Bộ TT & TT Nguyễn Thanh Lâm đã trả lời câu hỏi về ngăn chặn, chống lại những nội dung văn hóa độc hại trên mạng xã hội và các nền tảng ngoại. Thứ trưởng cho biết, đến nay việc quản lý, xử lý các nền tảng xuyên biên giới đã không còn quá khó khăn như vài năm trước. Điều khó nhất là chúng ta không cấm tuyệt đối mà cần phải có giải pháp gạn đục khơi trong, bởi đây là những nền tảng công nghệ hiện đại, cần phát huy, tận dụng. Vấn đề là cần thu hút sự tham gia của toàn xã hội để cùng gạn lọc, nhận biết đâu là “rác” , đâu là thông tin độc hại để có ứng xử phù hợp.

Thứ trưởng Bộ TT & TT Nguyễn Thanh Lâm trao đổi nội dung về ngăn chặn, chống lại những nội dung văn hóa độc hại trên mạng xã hội và các nền tảng ngoại

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm, ngăn chặn thông tin xấu độc thời gian qua đã đạt được những kết quả nhất định, tạo nền tảng cho thời gian tới là hướng đến sự chủ động ngăn chặn từ gốc chứ không để tình trạng thông tin lên mạng rồi mới ngăn chặn. Ông Lâm cũng cho biết, hiện khó khăn lớn  nhất còn là các cơ quan chưa nắm được thuật toán chia sẻ thông tin của các nền tảng xuyên biên giới, khi mà các nền tảng này vào Việt Nam có xu hướng gợi ý những thông tin xấu độc, nhảm nhí, làm người xem tiếp cận và phơi nhiễm với thông tin xấu. Do đó, các cơ quan cần có thêm thời gian để nhận diện, xác định đúng vấn đề này, từ đó đưa ra các giải pháp chống, hướng đến thay đổi  thuật toán, gợi ý thông tin tốt cho sự tiếp cận của người sử dụng các nền tảng mạng xã hội.

PHƯƠNG ANH - THUÝ HÀ; ảnh: TRẦN HUẤN

Print

Danh mục theo ngày

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top