Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Văn hóa

19 Tháng Ba 2024

“Lênh đênh bốn biển”: Tiểu thuyết khắc hoạ hành trình 30 năm “Người đi tìm hình của nước”

Thứ Tư 01/02/2023 | 12:01 GMT+7

VHO- Sáng ngày 1.2 tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận, phê bình VHNT Trung ương phối hợp với NXB Văn học và các bên liên quan tổ chức cuộc gặp mặt, giao lưu, trao đổi về tập 2 của bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm với tên gọi Lênh đênh bốn biển của PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình VHNT Trung ương.

Buổi ra mắt sách diễn ra vào sáng 1.2 tại Hà Nội

Cuốn sách được ra mắt độc giả vào đúng dịp toàn Đảng, toàn dân đang náo nức, hướng đến kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh. Trước đó năm 2022, nhân kỷ niệm 132 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và 111 năm Ngày người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành vượt trùng khơi đi tìm đường cứu nước, tập 1 của bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm mang tên Nợ nước non và vở sân khấu cùng tên đã ra mắt công chúng ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bình Phước, Đồng Nai, Long An và nhiều địa phương khác. Tập 1 viết về những năm tháng thơ ấu của Bác ở quê nhà, kinh thành Huế; tuổi thanh niên của Bác ở Huế, Bình Định, Phan Thiết, Sài Gòn... Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ không chỉ khắc họa thành công hình tượng Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành trong bối cảnh lịch sử, xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, mà còn đi sâu vào luận giải, minh chứng những yếu tố văn hóa, chính trị, tư tưởng, xã hội đã hun đúc, rèn dũa nên Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành. Để từ đó, Người có chuyến đi lịch sử vạn dặm từ quê nhà Nghệ An đến kinh đô Huế, bến cảng Sài Gòn và ra đi tìm đường cứu nước ngày 5.6.1911. Như sau này Người kể lại:“Tôi muốn đi ra nước ngoài xem nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp đồng bào ta”. 

Theo PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm khắc họa hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh ở ba giai đoạn quan trọng của Người gồm tuổi ấu thơ và tuổi thanh niên (1890 - 1911); 30 năm Người “đi tìm hình của nước”, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1911 - 1941) và những năm tháng Người về nước, cùng Đảng, nhân dân ta đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc, hạnh phúc cho nhân dân; đưa Việt Nam trở thành biểu tượng của khát vọng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, là lương tri, phẩm giá của loài người (1941 - 1969). Nếu tập 3 được hoàn thành (dự kiến vào cuối 2023, đầu 2024) thì đây là bộ tiểu thuyết đầu tiên phản ánh đầy đủ, sâu sắc và sinh động về thân thế, sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc biệt là hình tượng Hồ Chí Minh, con người Hồ Chí Minh, con đường cách mạng Hồ Chí Minh của văn học Việt Nam đương đại. Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cũng thông tin thêm cùng với bộ tiểu thuyết ba tập, sẽ có ba vở sân khấu cùng tên song hành, đã và sẽ ra mắt công chúng Hà Nội, Nghệ An, TP. Hồ Chí Minh, Huế và một số địa phương khác. 

PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ chia sẻ về tiểu thuyết Lênh đênh bốn biển

Đối với tập 2 Lênh đênh bốn biển, đây là tập khắc họa hình tượng Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc ở Pháp, Anh, Mỹ, các nước châu Phi, tới Liên Xô, Trung Quốc, Thái Lan... cho tới ngày Người trở về Tổ quốc (28.1.1941). So với tập 1, khối lượng tư liệu, nhất là tính tư tưởng của tác phẩm, nhân vật, sự kiện ở tập 2 lớn hơn, rộng hơn rất nhiều. Ở Pháp, Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc tham gia Đảng Xã hội Pháp năm 1918; chủ động, chủ trì cùng các ông Phan Chu Trinh, Phan Văn Trường gửi Yêu sách của nhân dân An Nam đến Hội nghị Véc-xây (1919); viết Bản án chế độ thực dân Pháp (1920); bỏ phiếu tán thành Quốc tế thứ Ba (Quốc tế Cộng sản) trở thành một trong những sáng lập Đảng Cộng sản Pháp (29.12.1920) và là người cộng sản đầu tiên của Việt Nam. Năm 1922, Người sáng lập báo Người cùng khổ (Le Paria), ngay bài viết cho số đầu tiên, Người khẳng định sứ mệnh tờ báo là “giải phóng con người”.

“Trong tập 2, chất chính luận, tự sự, trữ tình được hoà quyện tạo nên điểm nhấn cho tác phẩm. Đặc biệt, chất chính luận được thể hiện ngày càng rõ nét. Bên cạnh nội dung, những hình ảnh về quá trình hoạt động của Người khi ở nước ngoài được tôi cùng các hoạ sĩ nghiên cứu kỹ để đưa vào tác phẩm. Từng bức tranh đều góp phần phản ánh rõ hình ảnh người cha già hết mình vì sự độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam”, PGS. TS Nguyễn Thế Kỷ nêu.

Nhận định về cuốn tiểu thuyết, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho rằng cuốn tiểu thuyết ra đời đã giúp độc giả được đối thoại với lịch sử: “Trong tập 1 và tập 2 của bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã dựng lên con đường ra đi và con đường trở về của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Con đường ra đi của Người chính là con đường yêu nước mang tên Nguyễn Tất Thành. Con đường trở về đã biến người thanh niên ấy thành con người mang tên Nguyễn Ái Quốc, thành một thời đại mang tên Hồ Chí Minh”.

Dưới ngòi bút của nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, bạn đọc sẽ thấy rõ hơn những năm ở trời Tây, Nguyễn Ái Quốc vừa vất vả lao động kiếm sống, vừa khao khát tìm kiếm con đường cứu nước, cứu dân. Người nhận thức rõ một sự thật đầy đau xót, căm hận: Chính chủ nghĩa tư bản, bè lũ đế quốc thực dân là những kẻ gây ra mọi áp bức, bóc lột, đau khổ cho công nhân, nông dân và các tầng lớp khác ở các thuộc địa và ở ngay cả chính quốc. Người nói: “Lúc đầu, chính là chủ nghĩa yêu nước, chứ chưa phải là chủ nghĩa cộng sản đã đưa tôi tin theo Lê-nin, tin theo Quốc tế thứ Ba”. Qua hoạt động yêu nước, tìm đường đi cho dân tộc, Người hiểu rõ, chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ. Từ chủ nghĩa yêu nước, Người đến với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tiếp thu Bản sơ thảo Luận cương của V.I. Lê-nin về các vấn đề dân tộc và các vấn đề thuộc địa. Sự gặp gỡ, tiếp xúc lịch sử ấy hoàn toàn không phải là ngẫu nhiên hay may mắn, đó là một sự dấn thân, sự chủ động chọn đường, một tất yếu khách quan mang tính khoa học và cách mạng”. 

Với Lênh đênh bốn biển, bạn đọc sẽ được sống trong những phút giây lịch sử

Đến giữa năm 1923, Nguyễn Ái Quốc bí mật rời nước Pháp sang Liên Xô. Trên đất nước của Lê-nin, Người dày công học tập, nghiên cứu và vẫn đau đáu hành trình về Tổ quốc. Giữa năm 1925, Người đến Quảng Châu mở các lớp huấn luyện và đào tạo cán bộ đầu tiên theo xu hướng cộng sản cho cách mạng Việt Nam. Suốt 30 năm lênh đênh tìm đường cứu nước, Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc đã trải qua rất nhiều biến cố, khó khăn và hiểm nguy. Từng bước một, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã chọn lọc và tái hiện những giai đoạn, sự kiện quan trọng bậc nhất, làm sáng rõ con đường cách mạng mà Hồ Chí Minh đã chọn, đã đi. Mùa xuân Canh Ngọ (1930), với tư cách lãnh tụ của phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam và được sự ủy nhiệm của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản để thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam tại Hồng Kông (Trung Quốc).

Với hơn 220 trang sách của tập 2, người đọc sẽ có cái nhìn thấu đáo, mang tính hệ thống, logic về những bước biến chuyển trong nhận thức, tư duy, tư tưởng của một con người vĩ đại theo cách giản dị nhất. Giản dị như cách mà Người đã sống trong suốt cả cuộc đời mình. Nhiều sự kiện, nhân vật của Lênh đênh bốn biển ít nhiều gắn với cuộc đời hoạt động cách mạng Nguyễn Ái Quốc. Nhưng cũng có những nhân vật, tình tiết giống như cách mà nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã triển khai trong tập 1 là nhân vật hư cấu. Họ được xây dựng tự nhiên và sắc nét, bằng thi pháp tiểu thuyết, với những tính cách sinh động, gần gũi, đời thường trong các mối quan hệ với nhân vật trung tâm là Văn Ba, Nguyễn Ái Quốc, Lý Thụy, Hồ Quang, Tống Văn Sơ, Thầu Chín, ông Vương... Bằng thi pháp như vậy, tính cách, phẩm chất, tâm hồn đẹp đẽ của Nguyễn Ái Quốc được khắc hoạ một cách giản dị, gần gũi và thuyết phục. 

Được biết, Lênh đênh bốn biển là cuốn tiểu thuyết thứ 4 của nhà văn Nguyễn Thế Kỷ. Trước khi bắt tay vào bộ tiểu thuyết này, ông đã từng có Chuyện tình Khau Vai (Kịch bản sân khấu, năm 2013 và tiểu thuyết, 2019), Hừng đông (kịch bản sân khẩu, năm 2016 và tiểu thuyết, 2020). Ông chia sẻ bản thân chủ trương tiểu thuyết hoá kịch bản sân khấu, và ngược lại vì nhận thấy mỗi thể loại văn học và nghệ thuật có thế mạnh riêng, giọng điệu riêng, công chúng riêng. Bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm về Chủ tịch Hồ Chí Minh là bộ sách ông tâm huyết nhất, nung nấu lâu dài, tích luỹ tư liệu rất công phu, nghiêm cẩn. Ông hy vọng với bộ sách này, chân dung Hồ Chí Minh một lần nữa được khắc hoạ rõ nét hơn, sâu sắc, chân thật và sinh động - một con người giản dị và vĩ đại, cao đẹp mà lão thực. Người luôn bên ta, trò chuyện cùng ta, cùng ta đi về phía tương lai. Người sống thật hơn, đẹp hơn, gần gũi hơn trong “Nước non vạn dặm” và trong những cuốn sách mà văn học Việt Nam đã từng có. 

ĐÌNH TOÁN

Print

Danh mục theo ngày

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2021222324
25262728293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top