VHO- Lễ trao giải Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam năm 2023 diễn ra tại Bảo tàng Hà Nội vừa qua đã vinh danh những tác giả, tác phẩm xuất sắc, đại diện cho tiếng nói của nghệ thuật tạo hình đương đại trong 3 năm qua (2020-2023). Với những nghệ sĩ tham gia “sân chơi” đã thành thương hiệu này, ý nghĩa cao hơn giải thưởng chính là sự phác họa bức tranh phản chiếu diện mạo đầy sôi động và chuyển mình mạnh mẽ của nền mỹ thuật đương đại. Ở đó, công chúng có thể cảm nhận rõ nét những chuyển biến về quan niệm nghệ thuật, cùng sự chuyển giao, tiếp nối “sứ mệnh” giữa các thế hệ nghệ sĩ tạo hình Việt Nam.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm, Thứ trưởng Tạ Quang Đông trao giải Nhất cho các tác giả

 Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông dự và trao giải cho các tác giả có tác phẩm xuất sắc.

Suy tư, trăn trở và chiêm nghiệm

Thứ trưởng Tạ Quang Đông cho biết, Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam năm 2023 là sự kiện quan trọng của giới mỹ thuật cả nước do Bộ VHTTDL chỉ đạo, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chủ trì, phối hợp với Hội Mỹ thuật Việt Nam, Sở VHTT Hà Nội cùng các cơ quan liên quan tổ chức. Sự kiện được tổ chức nhằm tổng kết, đánh giá những thành quả lao động sáng tạo nghệ thuật, giới thiệu đến công chúng trong nước và quốc tế những tác phẩm mỹ thuật xuất sắc của các nghệ sĩ tạo hình trong 3 năm qua (2020-2023). Qua đó, tôn vinh, ghi nhận những thành tựu nghệ thuật, khuyến khích họ sáng tạo nhiều tác phẩm mới có giá trị phục vụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, góp phần thúc đẩy thị trường mỹ thuật Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hóa.

Thứ trưởng nhận định, Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam năm 2023 đã phản ánh tương đối trung thực đời sống mỹ thuật Việt Nam hiện nay. Gần ba trăm tác phẩm trưng bày, trong đó có 27 tác phẩm đoạt giải thưởng, được chọn lọc kỹ lưỡng bởi Hội đồng nghệ thuật gồm các họa sĩ, nhà điêu khắc có chuyên môn, uy tín trong giới mỹ thuật Việt Nam. “Các tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật; chuyển tải những thông điệp mang tính xã hội, thời cuộc rõ nét; có sự mở rộng, phong phú về tư duy sáng tác, ngôn ngữ tạo hình với nhiều phong cách; sự đa dạng trong hình thức biểu đạt, kỹ thuật thể hiện tác phẩm; đa dạng trong chất liệu với những tìm tòi, thể nghiệm mới...”, theo Thứ trưởng Tạ Quang Đông.

Qua mỗi kỳ triển lãm, giới nghề và công chúng cùng đánh giá, nhìn lại chặng đường phát triển của mỹ thuật Việt Nam. Sự góp sức hùng hậu, sự chuyển tiếp liền mạch giữa các thế hệ nghệ sĩ đã tạo nên thành công của mỹ thuật Việt Nam hôm nay. Những tác phẩm được giải thưởng và trưng bày cho thấy một thế hệ các nghệ sĩ trẻ đã và đang trưởng thành, với những biểu đạt tư duy sáng tạo mới, những nỗ lực tìm tòi, thể nghiệm trên các chất liệu phong phú, có tính hội nhập cao.

“Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc dân tộc và xu hướng hội nhập, toàn cầu hóa đã giúp chúng ta hy vọng vào sự phát triển hơn nữa của nền mỹ thuật Việt Nam, với những tác phẩm, công trình mỹ thuật chất lượng cao trong thời gian tới...”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông khẳng định.

 Tác phẩm giải Nhất “Cây phong ba” của tác giả Vũ Quang Sáng (Hà Nội)

Ngôn ngữ tạo hình chuyển tải thông điệp về cuộc sống

Sau hơn 4 tháng phát động, BTC đã nhận được 3.825 tác phẩm của 1.513 tác giả từ 63 tỉnh, thành phố trên cả nước gửi về tham dự. Hội đồng nghệ thuật đã lựa chọn được 292 tác phẩm, bao gồm 74 tác phẩm điêu khắc, 218 tác phẩm hội họa, đồ họa và các hình thức khác để trưng bày tại triển lãm. 27 tác phẩm xuất sắc nhất đã được lựa chọn để trao giải thưởng.

Theo nhà điêu khắc Nguyễn Phú Cường (Hội đồng điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt), có thể nói năm nay điêu khắc Việt Nam được mùa, bởi chỉ trong một thời gian ngắn có tới hai cuộc triển lãm mang tính toàn quốc, cho thấy nỗ lực rất lớn của giới nghề. Sau cuộc ra quân hùng hậu tại Triển lãm 10 năm Điêu khắc toàn quốc mới đây, nhiều người lo lắng anh em nghệ sĩ sẽ bị “đuối sức” ở Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc. Thế nhưng trên thực tế, các tác phẩm tại sự kiện lần này thực sự có chất lượng nổi trội, tạo nên thành công ấn tượng trên sân chơi luôn được gửi gắm nhiều kỳ vọng của giới nghệ sĩ tạo hình Việt Nam. “Hội đồng nghệ thuật đánh giá những tác phẩm trong Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc 2023 có chất lượng nghệ thuật cao, đặc biệt là những tác phẩm được chấm chọn để trao giải thưởng và trưng bày triển lãm. Với ngôn ngữ tạo hình đặc sắc, nhiều tác phẩm đều mang đến giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ đặc sắc, chuyển tải những thông điệp phản ánh đời sống thường nhật, giàu giá trị nhân văn”, nhà điêu khắc Nguyễn Phú Cường bày tỏ.

Tác giả Vũ Quang Sáng, giải Nhất với tác phẩm điêu khắc Cây phong ba chia sẻ, trước đây anh từng có một số tác phẩm sáng tác với cảm hứng từ hình ảnh cây phong ba (bàng vuông). Nhưng anh có một xúc cảm đặc biệt với tác phẩm được chấm giải cao nhất tại triển lãm lần này. Anh đã dành nhiều thời gian, tâm huyết để thể hiện hình tượng Cây phong ba giàu giá trị nghệ thuật, ngôn ngữ và phong cách tạo hình mới mẻ mà vẫn chuyển tải được đầy đủ những giá trị văn hóa, tinh thần, niềm tự hào dân tộc. Từ hình tượng cây phong ba, tác giả Vũ Quang Sáng đã liên tưởng đến hình ảnh người lính đảo ngày đêm thầm lặng, kiên cường, chắc tay súng để bảo vệ biển đảo, vùng lãnh hải của Tổ quốc để đưa vào trong tác phẩm.

Tại buổi lễ trao giải và khai mạc Triển lãm, Thứ trưởng Tạ Quang Đông và Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm đã trao giải Nhất cho tác giả Lê Nguyên Chính với tác phẩm Dáng hồng thơm hương (TP.HCM); tác giả Vũ Quang Sáng (Hà Nội) với tác phẩm Cây phong ba. 6 tác phẩm đoạt giải Nhì được trao cho các tác giả: Lê Công Vương (Cần Thơ) với tác phẩm Phố; Vũ Văn Quyền (Hà Nội) với tác phẩm Nước mắt Sài Gòn - Covid; Hà Phước Duy (Long An) với Sống mòn; Nguyễn Khắc Hân (Bắc Ninh) với Không có bầu trời; Trần Đình Thắng (Bình Dương) với Phố nghiêng; Lê Ngọc Thái (Thừa Thiên Huế) với tác phẩm Vườn ươm. Ngoài ra, BTC còn trao 10 giải Ba và 9 giải khuyến khích cho các tác giả.

Triển lãm sẽ diễn ra đến ngày 20.12 tại Bảo tàng Hà Nội, đồng thời trưng bày trực tuyến tại website: http://ape.gov.vn. 

PHƯƠNG ANH; ảnh: THƯƠNG NGUYỄN