Điển tích Mục Kiền Liên cứu mẹ lên màn ảnh nhân mùa Vu Lan báo hiếu

VHO - Ngày 14.8, bộ phim Mục Kiền Liên cứu độ mẫu thân đã chính thức ra mắt khán giả tại rạp BHD Star Vincom Phạm Ngọc Thạch (Hà Nội). Tái hiện câu chuyện về nguồn gốc ra đời lễ Vu Lan báo hiếu, bộ phim chuyển tải thông điệp ý nghĩa về đạo hiếu của người làm con.

Điển tích Mục Kiền Liên cứu mẹ lên màn ảnh nhân mùa Vu Lan báo hiếu - Anh 1

Hình ảnh trong phim

Đây là bộ phim của nghệ sĩ Trà My và con trai - đạo diễn Quản Trọng Phúc. Tham gia diễn xuất trong phim là các nghệ sĩ, diễn viên: NSND Tiến Đạt, NSND Nguyễn Hải, NSƯT Chí Trung, nghệ sĩ Trà My, Việt Bắc, Hiệp Vịt, Jimmii Khánh, Thuỳ Liên, Khắc Dũng, cùng Thượng tọa Thích Trường Xuân, Đại đức Thích Giác Giáo...

Với thời lượng 40 phút, phim Mục Kiền Liên cứu độ mẫu thân kể về hành trình cứu mẹ - bà Thanh Đề của Tôn giả Mục Kiền Liên - đệ tử thần thông đệ nhất của Đức Phật. Khi còn sống, bà Thanh Đề chẳng những không tin Tam bảo mà còn phỉ báng, phá hoại Tam bảo. Vì thế, sau khi chết, bà bị đày xuống địa ngục.

Sau khi Mục Kiền Liên Bồ Tát chứng quả vị La Hán đắc được lục thông, ngài quan sát khắp các cõi giới để tìm mẹ. Ngài tìm mãi thì thấy mẹ đang ở nơi địa ngục, chịu nhiều thống khổ. Vì thương xót, Tôn giả Mục Kiền Liên xuống địa ngục, dâng bát cơm cho mẹ. Bà Thanh Đề lúc còn sống vì tâm tham nên dù bị đọa làm ngã quỷ vẫn không dứt bỏ. Bà một tay đỡ lấy bát, dùng vạt áo của tay kia che lại, chạy đến chỗ không có các ngã quỷ, ăn một mình. Nhưng vì nghiệp chướng dày sâu nên cơm vừa đưa lên miệng thì hóa thành lửa đỏ.

Chứng kiến cảnh đó, Mục Kiền Liên vô cùng xót xa, ngài bèn cầu cứu tới Phật Tổ. Đức Phật hướng dẫn Mục Kiền Liên muốn cứu được mẹ thì vào ngày rằm tháng bảy, là lúc chư Phật hoan hỷ, hãy thiết lễ Vu Lan Bồn. Mục Kiền Liên Bồ Tát y lời Phật dạy. Vào ngày rằm tháng Bảy năm đó, thân mẫu của ngài được thoát nạn. Mục Kiền Liên cảm kích ân Phật nên đã khuyến khích người thế gian hằng năm vào ngày này tổ chức lễ Vu Lan, cúng dường tăng chúng mười phương, tụng kinh Vu Lan Bồn để báo hiếu cha mẹ.

Điển tích Mục Kiền Liên cứu mẹ lên màn ảnh nhân mùa Vu Lan báo hiếu - Anh 2

Nghệ sĩ Việt Bắc vào vai ngài Tôn giả Mục Kiền Liên với tấm lòng hiếu hạnh, từ bi nhân ái

Mục Kiền Liên cứu mẹ là một điển tích đẹp trong Phật giáo, thể hiện nguồn gốc ra đời ngày Vu Lan báo hiếu (Rằm tháng bảy âm lịch). Đây không chỉ là ngày lễ của những người theo Đạo Phật, mà còn là dịp để mỗi người dân Việt Nam trở về với cội nguồn dân tộc, về với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, tổ tiên.

Nghệ sĩ Trà My, Giám đốc sản xuất phim chia sẻ, hằng năm cứ đến mùa Vu Lan báo hiếu, chị thường cùng các nghệ sĩ đến chùa diễn tích kịch Mục Kiền Liên cứu mẹ. Mỗi lần diễn, chị thấy khán giả đều rất cảm động, người lớn, trẻ em đều lau nước mắt. Điều đó đã thôi thúc nghệ sĩ chuyển thể thành kịch bản phim.

"Tôn giả Mục Kiền Liên là hiện thân cho hạnh nguyện cứu mẹ Thanh Đề thoát khỏi cảnh khổ, là hình ảnh tiêu biểu cho hiếu đạo của con người. Thông qua bộ phim này, tôi muốn truyền thông điệp về đạo làm con, về luật nhân quả gửi đến toàn thể khán giả trong mùa Vu Lan”, nghệ sĩ Trà My bày tỏ.

Tích truyện tôn giả "Mục Kiền Liên cứu độ mẫu thân" là nguồn gốc của lễ Vu Lan báo hiếu hàng năm. “Với tôi, không chỉ Vu Lan mới là mùa báo hiếu cha mẹ, mà ngày nào cũng vậy. Trong suốt nhiều năm qua, tôi đã cùng gia đình và các đồng nghiệp cùng vào chùa trong mùa Vu Lan để biểu diễn ca hát, diễn kịch. Tôi thấy vở Mục Kiền Liên cứu mẹ thực sự gây hiệu ứng rất lớn về luật nhân quả, về đạo hiếu nên đã quyết định chuyển thể kịch thành phim”, nghệ sĩ Trà My cho biết.

Bộ phim được thực hiện trong 5 tháng. Khi chuyển từ kịch bản kịch sang kịch bản phim, ê-kíp sản xuất quyết định chỉ nhấn về câu chuyện Mục Kiền Liên cứu mẹ. Khi hoàn thành xong kịch bản phim, nghệ sĩ thỉnh vấn các Thượng toạ, Đại đức để ra bản hoàn thiện nhất, đúng với giáo lý của đạo Phật.

“Phim có hai bối cảnh chính là trần gian và địa ngục, tạo hình các nhân vật trong phim khá phức tạp. Chính vì thế chúng tôi phải hoá trang thật kỹ, dậy từ 2h sáng. Vai Đức Phật (NSND Tiến Đạt), vai Mục Kiền Liên (Việt Bắc) phải mất ít nhất 3 tiếng để hoá trang. Có những cảnh quay trong hang động – là bối cảnh địa ngục nên rất phức tạp, tối, trơn trượt, các diễn viên ngã liên tục.

Bản thân tôi khi quay xong cảnh địa ngục toàn thân rã rượi, chân tay bầm tím do bị ngã và cũng do nhân vật Thanh Đề bị đeo gông cổ, bị đánh, đẩy qua đẩy lại nên bầm tím, 2 tuần sau mới đỡ”, nghệ sĩ Trà My chia sẻ.

Chị cho hay, khi quyết định làm phim, điều băn khoăn nhất là vai ngài Mục Kiền Liên. Nhiều nghệ sĩ được lựa chọn nhưng cuối cùng ê-kíp quyết định mời diễn viên Việt Bắc vào vai này. Anh đã cạo toàn bộ tóc để thuận tiện cho việc vào vai. “Quả thật, sau hơn một tháng nghiên cứu kịch bản, gặp các Thượng tọa, Đại đức để tìm hiểu sâu hơn về nhân vật, Việt Bắc đã nhập vai rất nhuyễn. Hi vọng khán giả xem phim sẽ có cách nhìn khác với lối diễn của Việt Bắc - một nghệ sĩ chuyên đóng vai lém lỉnh, láu cá lại có thể vào vai ngài Tôn giả Mục Kiền Liên với tấm lòng hiếu hạnh, từ bi nhân ái”, nghệ sĩ Trà My chia sẻ.

Điển tích Mục Kiền Liên cứu mẹ lên màn ảnh nhân mùa Vu Lan báo hiếu - Anh 3

Đoàn phim ra mắt

Làm về tích truyện trong đạo Phật, phim có sự tư vấn chuyên môn của Thượng tọa Thích Đức Nguyên - Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Hòa Bình, Thượng tọa Thích Trường Xuân - Trụ trì chùa Liên Trì (Quốc Oai, Hà Nội) và Đại đức Thích Giác Giáo - Phó Chánh Văn phòng Ban thường trực trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Trong phim, Thượng tọa Thích Trường Xuân và Đại đức Thích Giác Giáo cũng góp mặt trong hai vai phụ.

Thượng tọa Thích Đức Nguyên cho hay, Phật giáo đã đồng hành cùng dân tộc Việt Nam hơn 2000 năm; văn hóa Phật giáo là một bộ phận của văn hóa dân tộc. Vì vậy, các tích truyện về Phật giáo nên được nhiều loại hình nghệ thuật, các nghệ sỹ quan tâm và sáng tạo thêm nhiều tác phẩm.

“Bên cạnh bộ phim về Mục Kiền Liên, những câu chuyện khác về Phật pháp, các vị tổ sư, các quốc sư có công với nước… cũng nên được khai thác. Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có những hướng phát triển văn hóa, nghiên cứu sao cho văn hóa Phật giáo và văn hóa dân tộc lên những nấc thang cao hơn” Thượng tọa Thích Đức Nguyên chia sẻ.

Là đạo diễn trẻ, lại làm phim về nhân vật rất lớn - đệ tử thần thông đệ nhất của đức Phật, đạo diễn Quản Trọng Phúc cho biết phải tìm tòi, đọc những giai thoại về ngài Mục Kiền Liên, xin tư vấn của các Thượng toạ, Đại đức...

"Tôn giả Mục Kiền Liên là một nhân vật lịch sử có thật. Ngài có quá trình xuất gia tu học và đắc quả, được sử liệu ghi chép.  Ngài đã được nhân loại thừa nhận là một nhân vật lịch sử có sức ảnh hưởng lớn trong thời đức Phật còn tại thế. Tôi rất hào hứng với kịch bản này và đã dồn 200% công sức để làm", đạo diễn Quản Trọng Phúc chia sẻ.

Dù thời lượng không dài nhưng để có được những cảnh phim giàu chất điện ảnh, đoàn làm phim đã phải thực hiện nhiều cảnh quay khó, nhất là những cảnh trong hang động vừa tối, vừa trơn trượt để thể hiện bối cảnh người phạm tội, làm việc ác bị đày xuống địa ngục. Đặc biệt, phim thể hiện sự dụng công lớn về tạo hình và hóa trang. 

Bộ phim “Mục Kiền Liên cứu độ mẫu thân” sẽ tiếp tục được chiếu trên một số kênh truyền hình và Youtube.

HÀ PHƯƠNG; ảnh: Đoàn phim cung cấp

Ý kiến bạn đọc